Sportbekers en medailles: de belichaming van competitief gedrag?

Waar denk je aan bij sporten? Veel mensen denken aan teamsporten zoals voetbal of hockey. Andere denken aan hardlopen, tennis, zwemmen, surfen of snowboarden. In essentie zijn dit allemaal competitieve sporten. Oftewel, sporten met een duidelijke winnaar, die beter is dan de andere deelnemers. We gaan massaal kijken bij grote sportwedstrijden en zelfs onze nationale trots hangt voor een groot deel af van sport. Het is de belichaming van competitief gedrag. Maar dat is niet altijd zo positief als het klinkt.

De keerzijde van competitief gedrag

Onze hele wereld is gebouwd op de bouwstenen van competitie. Zelfs onze soort is door het ‘Survival of the fittest’-principe van Charles Darwin ontstaan. Competitie zit in onze genen. Het uit zich in onze sociale structuren, de economie, politiek en natuurlijk sport. Het brengt het beste in ons naar boven. Laat ons streven om altijd ons beste beentje voor te zetten. En in het geval van sport, het is een stuk leuker om naar te kijken wanneer er echt gestreden wordt voor de sportbekers!

Maar competitief gedrag heeft ook een keerzijde. Het is een systeem waarbij er altijd een winnaar en een verliezer naar voren komt. Sommige mensen gaan te ver in hun gedrag, wat weer leidt tot een wij-zij cultuur. Het is belangrijk om in de gaten te houden dat sportiviteit altijd belangrijker moet zijn dan competitiedrang.

Sportprijzen voor non-competitieve sporten

Sporten hoeven helemaal niet competitief te zijn om spannend en leuk te zijn. Er zijn verschillende sporten waarbij het juist draait om samenwerken in plaats van elkaar verslaan. Denk aan een marathon waarbij het doel is dat de hele groep de eindstreep haalt. Of tennissen met als doel wat zo veel mogelijk over te spelen. Je kunt zelfs een wisselbeker of kampioensschaal kopen, of medailles bestellen wanneer iemand, of de groep zijn doel haalt of zichzelf verbeterd. Net zo leuk en uitdagend en iedereen gaat met een goed gevoel naar huis.